SŁOWNICZEK

1

 

Adres IP
unikatowy numer, liczba nadawaną urządzeniom będącym w sieci komputerowej, określające komputer
w sieci. Każdy podłączony do sieci komputer musi mieć unikalny adres IP. Adres ten zapisuje się jako cztery liczby z zakresu od 0 do 255 oddzielone kropkami, np. 149.164.34.17, ale użytkownik sieci nie musi jego pamiętać. Jeśli łączymy się z Internetem przez modem, adres IP za każdym razem jest inny, ale nigdy w tym samym czasie nie ma dwóch komputerów o jednakowych adresach IP. Natomiast użytkownicy korzystający
z łącz stałych maja niezmienny i stały numer IP.

Adres pocztowy
nazwa użytkownika połączona z nazwą domeny internetowej, w której działa serwer poczty elektronicznej; obie nazwy są rozdzielane znakiem @.

Blog
dziennik internetowy. Strona zawierająca dziennik osoby prywatnej, z aktualizowanymi regularnie wpisami bądź komentarzami. Niektórzy autorzy blogów zezwalają innym na umieszczanie komentarzy na ich stronie.

Cookies (ciasteczka)
ciąg znaków przesyłany przez serwer do przeglądarki podczas odsłony strony zapisywany po stronie użytkownika (zazwyczaj na twardym dysku). Ciasteczka są stosowane najczęściej w przypadku sklepów internetowych, stron wymagających logowania, reklam i do monitorowania aktywności odwiedzających.
W cookie mogą być zawarte indywidualne ustawienia strony itp., postrzegane przez niektórych jako naruszenie ich prywatności, nie pozwalają na zbieranie informacji z komputera użytkownika.

Crimeware
program szpiegujący, gromadzący poufne dane użytkownika komputera, mający na celu wykradanie poufnych danych lub pieniędzy.

Cyberbullying
przemoc psychiczna z użyciem nowych technologii – Internetu i telefonii komórkowej.

Czat
rodzaj rozmowy między dwoma lub wieloma użytkownikami komputerów za pośrednictwem Internetu lub innej sieci komputerowej, polegającej na naprzemiennym przesyłaniu wiadomości tekstowych

Domena internetowa
ostatni człon adresu internetowego, który określa przynależność, charakteryzuje rodzaj instytucji używającej danego adresu, np.:

.com – domena komercyjna
.edu – domena edukacyjna
.gov – domena rządowa
.mil – domena wojskowa
.org – domena organizacji niedochodowej

E-mail
poczta elektroniczna, list.

Flamer 
osoba tworząca obraźliwe wiadomości w poczcie elektronicznej lub na liście dyskusyjnej.

Haker
osoba wykorzystująca swoje umiejętności komputerowe i wiedzę techniczną, aby włamywać się do zabezpieczonych systemów komputerowych w nieuczciwych celach.

hacker

Hasło użytkownika
tajny napis użytkownika, służący do jego identyfikacji oraz do ochrony jego zasobów komputerowych przed osobami postronnymi.

Hejt
obraźliwy lub pełen agresji komentarz  zamieszczony w Internecie lub działanie w Internecie przejawiające złość, wrogość, nienawiść wobec kogoś.

Komunikator internetowy
program umożliwiający komunikację w czasie rzeczywistym dwóm osobom lub ich większej liczbie za pośrednictwem Internetu. Rozmowa polega na tym, że piszemy coś na klawiaturze swojego komputera i jest to widoczne równocześnie na monitorze naszym i rozmówcy, który odpowiada nam w ten sam sposób. Obecnie programy tego typu umożliwiają również przesyłanie plików, rozmowę głosową, a nawet wideokonferencję.

Koń trojański
niszczący program udający wiarygodne oprogramowanie. Często umożliwia innym osobom przejęcie zdalnej kontroli nad komputerem użytkownika, a także pozwala przeprowadzać ataki na dane lub systemy.

trojan

Licencja oprogramowania
umowa na korzystanie z utworu jakim jest aplikacja komputerowa, zawierana pomiędzy podmiotem, któremu przysługują majątkowe prawa autorskie do utworu, a osobą, która zamierza z danej aplikacji korzystać.

Link (odnośnik)
wyróżniony (aktywny) fragment strony internetowej (fragment tekstu lub obrazek) pozwalający przejść do innej strony www lub też wykonać określoną czynność (np. przesłać zawartość formularza).

Netykieta to zbiór zasad dobrego zachowania w Internecie. Poczytaj …

Phishing
przesyłanie wiadomości, które rzekomo pochodzą z godnych zaufania źródeł np. banków. Wyłudzanie poufnych informacji osobistych (np. haseł lub szczegółów karty kredytowej) przez podszywanie się pod godną zaufania osobę lub instytucję, której te informacje są pilnie potrzebne.

Portal
jest jak gdyby bramą do zasobów zgromadzonych na WWW. Zazwyczaj jest wyposażony w wyszukiwarkę, katalog oraz wiele innych usług, takich jak informacje z ostatniej chwili, serwis giełdowy, program telewizyjny, informacje o pogodzie, ogłoszenia itp. Utrzymywany przez reklamodawców. Polskie portale to np. Wirtualna Polska, Onet.

Program antywirusowy (antywirus)
program komputerowy, którego celem jest wykrywanie, zwalczanie i usuwanie wirusów komputerowych. Najczęściej jest to pakiet programów chroniących komputer przed różnego typu zagrożeniami.
Więcej…

Przeglądarka internetowa
program odszukujący i wyświetlający strony WWW. Przykładowe przeglądarki to: Microsoft Internet Explorer, Opera, Mozilla, Netscape Navigator.

Robak internetowy
program, który jest w stanie samoczynnie kopiować się i rozprzestrzeniać przez Internet za pomocą oprogramowania pocztowego lub innych narzędzi. Może on naruszyć zabezpieczenia zainfekowanego komputera lub spowodować uszkodzenie systemu bądź danych.

MrXBgL-300x262
Router
urządzenie zapewniające połączenie między dwiema sieciami oraz kierujące ruch z jednej z nich do odpowiedniego miejsca docelowego w innej. Routery są często stosowane do połączenia sieci z Internetem.

Spam
niezamówione wiadomości e-mail, zazwyczaj rozsyłane w dużych ilościach na wiele losowo wybranych adresów; często zawierają reklamy produktów lub usług. Używane także w oszustwach typu phishing i innych rodzajach przestępstw internetowych. Ich ilość można ograniczyć, używając oprogramowania do filtrowania wiadomości e-mail.

Serwisy społecznościowe
rodzaj interaktywnych stron WWW, które są współtworzone przez sieci społeczne osób mających wspólne zainteresowania lub chcących poznać zainteresowania innych. Większość portali społecznościowych dostarcza użytkownikom wielu sposobów komunikacji, np.: czaty, komunikatory, listy dyskusyjne, blogi, fora dyskusyjne, itp.

Serwer internetowy
urządzenie lub zbiór urządzeń przeznaczonych do obsługi technicznej stron internetowych. Urządzenia te zajmują się udostępnianiem stron internetowych, obsługą aplikacji internetowych, poczty elektronicznej itp.

Shareware 
rodzaj licencji programu komputerowego, który jest rozpowszechniany bez opłat z pewnymi ograniczeniami lub z niewielkimi opłatami do wypróbowania przez użytkowników. Czasami po okresie próbnym (wersja trial) lub po określonej liczbie uruchomień (limit uruchomień) za taki program trzeba płacić lub zrezygnować
z korzystania z niego.

Spyware
oprogramowanie, które zbiera informacje o komputerze i wykonywanych na nim działaniach, a następnie przesyła je przez Internet do innych osób. Program typu „spyware” zwykle działa w tle, a w niektórych przypadkach instaluje się na komputerze bez wiedzy i zgody użytkownika.

Strona
dokument znajdujący się w sieci WWW. Posiada niepowtarzalny adres, za pomocą którego internauci mogą ją odnaleźć.

Strona domowa
początkowa strona witryny; najczęściej strona ta pełni funkcje spisu treści i pozwala na przechodzenie do pozostałych stron witryny.

System operacyjny
jest to podstawowe oprogramowanie pozwalające korzystać z komputera. Najbardziej popularnymi są systemy operacyjne Windows, MacOS, Unix: Linux.

Trial
rodzaj licencji na programy komputerowe polegający na tym, że można go używać przez z góry ustalony czas, po upływie którego jedyną rzeczą, na którą pozwoli program to rejestracja albo usunięcie go z dysku twardego.

Trollowanie (trolling)
antyspołeczne zachowanie charakterystyczne dla forów dyskusyjnych i innych miejsc w Internecie, w których prowadzi się dyskusje. Osoby uprawiające trollowanie nazywane są trollami. Trollowanie polega na zamierzonym wpływaniu na innych użytkowników w celu ich ośmieszenia lub obrażenia (czego następstwem jest wywołanie kłótni) poprzez wysyłanie napastliwych, często nieprawdziwych przekazów.

trolll

Wirus komputerowy
program, który może się samoistnie powielać oraz infekować pliki, programy i systemy komputerowe. Wirusa komputerowego zalicza się do złośliwego oprogramowania. Do zwalczania i zabezpieczania się przed wirusami komputerowymi stosuje się programy antywirusowe.

Witryna
grupa stron WWW połączonych ze sobą za pomocą hiperłączy, posiada stronę główną.

Zapora sieciowa
urządzenie, oprogramowanie lub ich połączenie, które kontroluje dostęp i wymianę informacji między siecią
i Internetem lub między różnymi segmentami sieci. Do podstawowych zadań zapory należy filtrowanie połączeń wchodzących i wychodzących oraz tym samym odmawianie żądań dostępu uznanych za niebezpieczne.

Zapora ogniowa (osobista)
program kontrolujący dostęp i wymianę informacji między komputerem i Internetem lub siecią lokalną. Uniemożliwia dostęp hakerom i blokuje niepożądane połączenia.